Down under gelezen
Nooit kreeg ik particuliere post van ‘Down Under’. 2015 werd verrijkt met een mail uit Nieuw-Zeeland. Het vanuit Nederland verst gelegen land op deze aarde.
De mailbox van deze site loopt niet over, maar er zitten mooie reacties bij. Daaronder enkele familieleden van gefusilleerde medestrijders. Ze leidden tot aanvullingen, uiteindelijk een soort digitale documentaire. Mits ik voldoende informatie krijg ga ik alle omgebrachte en overlevende medestrijders van Dirk Bons beschrijven. Zelfs verre zijdelingse gebeurtenissen neem ik op, als ze een mooie samenhang hebben met dat Amsterdamse gezin.
De meest prikkelende mails:
Nieuw-Zeeland - Mike Bouman uit Nieuw-Zeeland gaat tijdens vakanties in Nederland altijd naar de Eerebegraafplaats Bloemendaal. Om bloemen te leggen op het graf van Johannes Petrus van Kan, broer van zijn grootmoeder en organisator in Reintje de Vos. Dat zo’n genealogisch tamelijk ver en geografisch verst wonend familielid dit doet, is prachtig.
Ik kan niet nalaten de slotzin in zijn mail te kopiëren; ,,Your website is very valuable and extremely well presented.''
In 2016 volgt nagenoeg zeker meer over Mike en zijn oudoom.
Amerika - Op basis van deze site hield Grace Bons op een basisschool in Californië een spreekbeurt over haar Hollandse oom, wat wil zeggen: de oom van haar opa. Al was het voor kinderen, dat Dirk Bons ergens in de Golden State groepsaandacht krijgt is natuurlijk geweldig leuk. Meer over haar familie in pagina Lezers in Amerika.
Joodse huizen – Dirk Bons hielp Joden onderduiken, maar ik heb nauwelijks benul van de omvang. Ik kreeg van Het Niod wel documentatie toegestuurd, maar vond die voor publicatie enerzijds te gedetailleerd over een enkeling en te summier over de rest.
Totdat ik een mail van Mechteld van Praag kreeg over het project Open Joodse Huizen-Huizen van Verzet ben ik toch gaan schRijven. Die organiseert voor en op 4 mei de openstelling van Joodse woonhuizen in de oorlog en die met Joodse onderduikers. Met interesse van Joodse zijde voor dirkbons.nl wordt het tijd gewoon dat beperkte materiaal te bechrijven, concludeerde ik. Daarna komt wellicht meer informatie binnen, hoop ik.
Roman - Amsterdammer Gerrit Hoogstraaten was de tweede verwant die interesse opriep voor een andere vermoorde in Zijpersluis. Hij is zelfs vernoemd naar zijn oom Gerrit Hoogstraaten, opgepakt in Middenbeemster. Daar is een straat naar hem vernoemd. De neef heeft hem met een schuilnaam opgenomen in de oorlogs- en familieroman ‘Wat kan ons gebeuren?’. Vind ik apart. De primaire beschrijvingen zijn gebaseerd op feiten uit archieven, verzekert de auteur.
Fictieve elementen bemoeilijken wel verwerking in historische beschrijvingen, die zo reëel mogelijk moeten zijn. Ik heb hem geïnterviewd, maar dub over de aanpak. Ga in 2016 zeker iets doen. Enne, het boek gaat op de eerste plaats over de oorlogstijd van grootvader Hoogstraaten bij de Amsterdamse politie. Mooi en prikkelend beschreven. Dat hij dit doet terwijl hij met een gespeciliseerd administratiekantoor nog de kost moet verdienen, vind ik innemend.
Films - Henk Deken stuurde mij gemonteerde video’s van films die zijn vader maakte in de oorlog. Johan Deken was knokploeglid in Amsterdam en kende het gezin Bons. Verder was hij een goede amateurfilmer. Zijn zoon, ook een aow’er, stuurde me een collage van gedigitaliseerde opnamen. Voor die tijd en van een amateur vind ik het gaaf creatief materiaal. De belangrijkste shots van de onthulling van monument De Opgeheven Hand kortte ik licht in en is in Youtube oproepbaar.
Volgend hoofdstuk: Zijpersluis