Opinie op pagina Gedenkteken Brandwijk
Mooie monumenten bij en in een kerk
Bij de eerste plannen die ik vernam over een nieuw oorlogsmonument bij de Graafstroom overwoog ik al een suggestie te doen voor de plek. In mijn jeugd was ik er vaak en meende dat wel te kunnen beoordelen. Dat liet ik na toen ik initiatiefnemer Arjan Wemmers daarover een vraag stelde. Ik kopieer zijn reactie uit Paalzitten.
,,Waar? Weten we nog niet. Je kan denken aan de kerk, al kun je je afvragen of een kerk een geschikte plaats is voor een oorlogsmonument’’.
Ik was te gecharmeerd van zijn veelzijdige inbreng voor de oorlogshistorie van de Alblasserwaard om direct mijn (enige) afwijkende mening toe te voegen. Nu we donderdag in elk geval twee ontwerpen te zien krijgen, maar over de plek niet is beslist, attendeer ik er op dat menige kerk een oorlogsmonument heeft, soms erin.
Een voorbeeld van dat laatste is de Kruiskerk in Burgum, gemeente Tytsjerksteradiel. De kale informatie geeft Nationaal Comité 4 en 5 mei op de pagina Burgum. Een vliegtuigbemanning sneuvelde dus al in 1941 boven Friesland. Helaas is de omvang van die bemanning niet duidelijk, wel dat de maquette met twee zwierige RAF-emblemen midden in de kerk is te zien.
Verder zoekend op oorlogsmonument en kerk verstilde ik even toen ik Putten opriep. Een eenvoudige plaquette aan de Oude Kerk meldt:
VANHIER WERDEN
ZIJ WEGGEVOERD
Wat een kervende eenvoud. Ik wist dat bijna zevenhonderd Puttense mannen zijn gedeporteerd en grotendeels in Duitsland zijn omgekomen, niet dat de Teutonen dit organiseerden vanuit een kerk.
Tenslotte een esthetische combinatie van kerk en een bijna aangeplakt monument. Dat ontdekte ik zelf in West-Friesland. De foto's maken het oproepen van de 4-5 mei-site nauwelijks nodig, maar ik noem nu eens de pagina uit een andere interessante site Traces of war. Daaruit de pagina Midwoud. Met de propeller laat dit zich ook prima vergelijken met de situatie in Molenaarsgraaf. Met de zes graven van de geallieerde gevallenen op het kerkhof.
Overigens, ik ben kerkganger noch inwoner van Molenaarsgraaf en erken dat het aan de kerkraad en zijn lidmaten en aan de gemeenschap is of ze de propeller bij of in de buurt van het godshuis akkoord gaan.
Volgende hoofdstuk: Meer strijd