Doortastende ontsnappingen
De Nederlandse pilotenhulplijnen leidden achthonderd vliegeniers naar de vrijheid, enkele honderden doken onder. Het waren in de lucht doortastende jongens, die tijdig met de parachute uit hun cockpit of schutterskoepel sprongen. Want in de 4400 boven ons grondgebied neergeschoten vliegtuigen zaten 17.500 bemanningsleden waarvan dus ruim negentig procent omkwam.
Informatie die ik niet vond in het Niod, maar gewoon plukte van internet. Er zijn enkele sites over deze verzetstak, meest op regio’s gericht. De pagina Pilotenhulp van de uitgebreide site van Gerard Sonnemans, mij (nu nog) onbekend, geeft een goed beeld. De aantallen zijn globaal, maar hij laat geen twijfel bestaan over de risico’s. Samengevat:
Opgepakte pilotenhelpers werden geëxecuteerd of naar een concentratiekamp gestuurd, bijna hetzelfde. Dat lot trof vele honderden Nederlanders. Veelal door verraad, infiltratie in de hulpgroepen of onvoorzichtigheid. Voor gesnapte piloten bleef het lot beperkt tot een strenge ondervraging naar hun pilotenhelpers en krijgsgevangenschap, milder dan concentratiekampen. Dat overkwam driehonderd piloten. Wel zijn er dertien gefusilleerd omdat zij zich bij het verzet hadden aangesloten.
Naast de achthonderd ontsnapten zijn er enkele honderden ondergedoken tot de bevrijding. Uiteraard was hen herbergen ook riskanter dan illegale gastvrijheid bieden aan ontduikers van de Arbeitseinsatz.
Foto: Band van Pyama-house, F. Goverst, uitg. Hapert : Kempen Druk, 1992.
Mailcontact: gerard@dirkbons.nl
Volgende pagina: Een pikzwart jongensboek